Doanh nghiệp và báo chí – Tình “Cây và Nước”

Trần Tuấn Việt – Giám đốc Khối Truyền thông Marketing – Tập đoàn TNG Holdings Việt Nam

Ông Trần Tuấn Việt

Mặc dù nền báo chí cách mạng Việt Nam đã bắt đầu từ cách đây ngót một thế kỷ với sự ra đời của số báo Thanh Niên đầu tiên ngày 21/6/1925 theo chủ trương của nhà cách mạng Nguyễn Ái Quốc, nhưng sự tương tác giữa nền báo đó chí với cộng đồng doanh nghiệp chỉ thực sự rõ nét kể từ khi nền kinh tế của chúng ta chuyển từ mô hình bao cấp sang mô hình thị trường, với dấu ấn 1990.

Trong cùng 1 năm, Luật Công ty 1990 và Luật doanh nghiệp tư nhân 1990 chính là những văn bản pháp lý đầu tiên của nước Việt Nam thống nhất quy định về việc thành lập và hoạt động của các chủ thể kinh doanh thuộc thành phần kinh tế tư nhân. Tiếp theo đó là Hiến pháp 1992 công nhận công dân có quyền tự do kinh doanh theo quy định của pháp luật, đặt các thành phần kinh tế công bằng với nhau trên con đường mưu cầu thịnh vượng và công cuộc kiến thiết quốc gia.

Nền kinh tế được cởi trói, hàng hóa từ chỗ tù đọng và luôn thiếu thốn đã chuyển sang trạng thái lưu thông và dần dư dả. Nhu cầu quảng bá thông tin đến với người dân hình thành, và đó chính là lý do thúc đẩy sự bùng nổ các chuyên mục thông tin doanh nghiệp, quảng cáo sản phẩm trên báo chí trong thập niên 90's và đầu thập niên 2000's. Có thể nói bên cạnh nguồn thu từ phát hành, thì nguồn thu quảng cáo sản phẩm đã tạo nên sự khởi sắc của báo chí trong thời gian này. Nhiều tờ báo, tạp chí hoặc chuyên san có luôn các từ rất trực diện như Thị trường, Tiếp thị, Sản phẩm, Tiêu dùng, Hàng hóa..ngay trên măng-sét của mình; một hiện tượng mà giai đoạn trước không thể hình dung ra được.

Kể từ giai đoạn Đổi mới, doanh nghiệp Việt đã từng ngày hoàn thiện mình; nhiều doanh nghiệp đã tiến hóa từ mô hình hộ kinh doanh lên công ty TNHH, lên tổng công ty, trở thành tập đoàn, và thậm chí tiến lên toàn cầu hóa. Báo chí cũng thay đổi mới không ngừng, từ báo giấy, giờ đây nhiều cơ quan báo chí đã sở hữu đa phương tiện gồm báo tiếng, báo hình, báo mạng. Áp lực thời cuộc đã khiến cả doanh nghiệp và báo chí đều phải tự làm mới mình mỗi ngày để tồn tại và phát triển.

Thập niên 2010's đến nay, áp lực đổi mới trở nên sống còn khi các mô hình kinh tế và báo chí cũ liên tục bị thách thức. Công nghệ không còn ở đâu xa mà đã "sấn sổ" gõ cửa từng doanh nghiệp, từng tòa soạn.

Mỗi doanh nghiệp phải làm quen với những khái niệm mới mẻ như kinh tế dùng chung, gian hàng trực tuyến, bán hàng xuyên biên giới, chuỗi khối (block chain), tiền ảo, chuyển đổi số, tiếp thị số... Mạng xã hội đưa người dùng từ vị thế thụ động sang vị thế áp đảo khi họ trở thành người dẫn dắt dư luận và tiêu dùng (KOL, KOC). Chính mạng xã hội cũng đang lấy đi lượng người đọc lớn của báo chí khi thời gian dùng MXH mỗi ngày của người Việt trung bình là 2,5h (theo PLO 14/02/2023) và đặt báo chí vào một nan đề là làm thế nào để tồn tại song song với MXH mà vẫn giữ được bản sắc tờ báo, không bị nó nhấn chìm.

Thập niên 2020's mới bắt đầu nhưng đặt ra thách thức không hề nhỏ. Toàn cầu mới trải qua 2,5 năm covid bào mòn sức chịu đựng của cả "cây và nước". Quốc gia bước vào chu kỳ thanh lọc và chấn chỉnh. Công nghệ mới như máy học, trí tuệ nhân tạo từ phòng thí nghiệm đã bước ra cuộc sống. Chu kỳ suy thoái kinh tế lại đang hiển hiện rõ với sự suy giảm doanh thu đáng kể của các doanh nghiệp và các tờ báo. Với bao nhiêu áp lực tứ bề, các doanh nhân và các nhà báo sẽ làm gì để một lần nữa vượt qua?

Có lẽ đó chính là tinh thần sẵn sàng đối diện và đổi mới như cổ nhân đã nói "Cẩu nhật tân, nhật nhật tân, hựu nhật tân/Ngày một mới, mỗi ngày một mới, lại mới hơn nữa".

CÂY & NƯỚC

Thời gian thấm thoắt thoi đưa

33 năm ngỡ như vừa hôm qua

Luật Doanh nghiệp mới ban ra

“Làm giàu chân chính” - đó là thiện lương

Đất nước vụt trở mình năng động

“Nói và làm” rúng động lòng dân

“Con buôn” nay hóa thương nhân

“Ngăn sông cấm chợ” gỡ dần rồi thôi

Mọi thành phần công bằng cơ hội

Hàng hóa kia lưu chuyển gần xa

“Phi thương bất phú” đúng là

“Nên kim, mài sắt”, thương gia gắng làm

Như cây gặp gió lành Đổi mới

Vươn lá xanh đón nắng cuộc thời

Doanh nghiệp dâng trái cho đời

Sản xuất, đóng thuế, tuyển người, an sinh

Bén rễ trên cộng đồng, đất nước

Cây gặp dòng báo chí truyền thông

Mang thông tin tưới xa gần

Nối doanh nghiệp với người dân khắp miền

Cây và nước tuy hai mà một

Cùng cộng sinh nương tựa vào nhau

Có cây nước mới bền lâu

Có nước cây mới tươi màu lá hoa

Ôn lịch sử trăm năm về trước

Đấu tranh vì độc lập tự do

Báo chí cách mạng ra lò

Thổi bùng ngọn lửa thương lo giống nòi

Nay cách mạng nằm trong công nghệ

Mạng toàn cầu, máy học, tạo sinh (generative AI)

Nếu không lột xác chuyển mình

Làm sao tồn tại, nâng trình, tiến lên

Quốc gia đến chu kỳ thanh lọc

Khuyến điều hay, chấn chỉnh sai lầm

Nếu không chính trực tự thân

Làm sao đứng vững tranh phần tương lai

Một lần nữa cùng nhau đổi mới

Áp lực thành cơ hội vươn lên

Doanh nghiệp – báo chí tương liên

Nước và cây lại xanh miền quê hương

Hà Nội 10/06/2023

Quảng Nam tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp UBND tỉnh Quảng Nam vừa có báo cáo tình hình triển khai thực hiện Công điện số 470/CĐ-TTg trong tháng 6 và 6 tháng đầu ...

Ba doanh nghiệp “họ” Apec đồng loạt thay Chủ tịch HĐQT Sau thông tin khởi tố vụ án thao túng thị trường chứng khoán, ba doanh nghiệp "họ" Apec đồng loạt công bố thông tin bổ ...

Cần có một mối quan hệ minh bạch, cởi mở giữa báo chí và doanh nghiệp Trong lịch sử hoạt động của báo chí thì mối quan hệ giữa báo chí và doanh nghiệp là mối quan hệ tương - hỗ. ...