Bảo vệ dữ liệu cá nhân cho doanh nghiệp vừa và nhỏ: Thách thức và giải pháp từ chuyên gia

Tầm quan trọng của quản lý rủi ro bảo mật và bảo vệ dữ liệu

Dữ liệu không chỉ là tài sản mà còn là nền tảng của sự phát triển doanh nghiệp. Khi bị lộ lọt, mất kiểm soát hoặc bị tấn công, doanh nghiệp có thể phải gánh chịu hậu quả lớn. Vi phạm dữ liệu có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho SMEs, từ tổn thất tài chính đến ảnh hưởng uy tín doanh nghiệp.

Theo báo cáo từ Cơ quan Quản lý Doanh nghiệp nhỏ (SBA, Mỹ), 80% chủ doanh nghiệp nhỏ tin rằng hệ thống bảo mật của họ không đủ an toàn trước các cuộc tấn công mạng. Một nghiên cứu khác từ nhà mạng Verizon (Mỹ) cho thấy 43% các vụ vi phạm dữ liệu nhắm vào SMEs, phần lớn do họ thiếu các biện pháp bảo mật phù hợp. Điều này cho thấy các doanh nghiệp không thể xem nhẹ vấn đề bảo mật, mà cần có chiến lược cụ thể để bảo vệ hệ thống dữ liệu của mình.

SMEs đang trở thành mục tiêu chính của tin tặc do hệ thống bảo mật còn nhiều hạn chế.

“An ninh mạng và quyền riêng tư dữ liệu không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là lợi thế cạnh tranh. Một doanh nghiệp có hệ thống bảo mật tốt sẽ tạo được niềm tin và nâng cao giá trị thương hiệu” - bà Julia Porter, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu và Tiếp thị (DMA), Giám đốc Guardian News & Media khẳng định.

Những thách thức về quyền riêng tư dữ liệu đối với SMEs

Theo các chuyên gia an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu là một nhiệm vụ phức tạp, đòi hỏi SMEs phải đối mặt với nhiều khó khăn từ tài chính, nhân lực đến công nghệ và tuân thủ pháp lý. Trong khi các tập đoàn lớn có thể dành ngân sách lớn cho an ninh mạng, SMEs lại phải “vật lộn” với nhiều hạn chế khiến họ dễ trở thành mục tiêu tấn công của tin tặc.

Vì vậy, SMEs cần hiểu được những thách thức hàng đầu mà doanh nghiệp có thể gặp phải trong việc đảm bảo quyền riêng tư dữ liệu:

Thứ nhất là hạn chế về ngân sách và nhân lực: SMEs thường không có đủ nguồn lực tài chính để đầu tư vào các giải pháp bảo mật tiên tiến như các doanh nghiệp lớn. Việc thiếu ngân sách cũng đồng nghĩa với việc họ không thể tuyển dụng đội ngũ chuyên gia bảo mật giàu kinh nghiệm. Do đó, hệ thống bảo mật thường dựa vào các biện pháp cơ bản, dễ bị tin tặc khai thác.

Thứ hai là tuân thủ quy định pháp lý phức tạp: Mỗi quốc gia hoặc khu vực có một hệ thống luật bảo vệ dữ liệu riêng, chẳng hạn như GDPR tại châu Âu hay CCPA tại Mỹ. SMEs thường không có đủ kiến thức và nguồn lực để đảm bảo tuân thủ các quy định này, dẫn đến nguy cơ bị phạt nặng hoặc mất quyền hoạt động tại một số thị trường quốc tế. Một số doanh nghiệp chỉ nhận ra tầm quan trọng của vấn đề này khi đã xảy ra sự cố, khi đó hậu quả có thể rất khó khắc phục.

Thứ ba là nhận thức kém về an ninh mạng: Theo một khảo sát của Cơ quan An ninh mạng Quốc gia Mỹ, có đến 60% SMEs không có chính sách bảo mật dữ liệu rõ ràng. Hơn nữa, 50% nhân viên không được đào tạo về cách nhận diện và phòng tránh các cuộc tấn công mạng như phishing hay ransomware, khiến doanh nghiệp dễ trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo trực tuyến. Việc thiếu nhận thức này không chỉ khiến doanh nghiệp gặp nguy hiểm mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến khách hàng của họ.

Thứ tư là đối mặt với các cuộc tấn công mạng ngày càng tinh vi: Trong những năm gần đây, các hình thức tấn công mạng đã phát triển với tốc độ đáng báo động. Tin tặc không chỉ sử dụng các phương pháp truyền thống mà còn áp dụng công nghệ AI để thực hiện các cuộc tấn công tự động và chính xác hơn. Các SMEs, với hệ thống bảo mật yếu hơn các tập đoàn lớn, trở thành mục tiêu lý tưởng của các cuộc tấn công này.

Thứ năm là khả năng phục hồi sau sự cố thấp: Không giống như các doanh nghiệp lớn có quỹ dự phòng cho các sự cố an ninh, SMEs thường gặp khó khăn trong việc khắc phục hậu quả sau một vụ vi phạm dữ liệu. Theo một nghiên cứu từ IBM, chi phí trung bình để xử lý một vụ vi phạm dữ liệu đối với SMEs có thể lên đến 2,98 triệu USD. Nhiều doanh nghiệp nhỏ thậm chí phải đóng cửa sau một sự cố an ninh nghiêm trọng.

Lời khuyên từ chuyên gia

Để giúp SMEs đối phó với các rủi ro bảo mật ngày càng gia tăng, các chuyên gia khuyến nghị một số biện pháp quan trọng. Bà Julia Porter nhấn mạnh: “Không có doanh nghiệp nào quá nhỏ để bị tấn công. Các SMEs cần chủ động hơn trong việc bảo vệ dữ liệu, thay vì chỉ phản ứng khi sự cố xảy ra”.

Các chuyên gia cũng lưu ý, không có giải pháp bảo mật nào hoàn hảo tuyệt đối, nhưng việc áp dụng một cách tiếp cận chủ động sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu nguy cơ bị tấn công và nâng cao khả năng bảo vệ dữ liệu.

Xây dựng chiến lược bảo mật dữ liệu phù hợp giúp doanh nghiệp nhỏ tránh được rủi ro và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.

Thứ nhất, triển khai xác thực đa yếu tố (MFA): MFA là một trong những biện pháp bảo mật hiệu quả nhất để ngăn chặn truy cập trái phép. Hệ thống này yêu cầu người dùng phải xác minh danh tính bằng nhiều bước khác nhau, chẳng hạn như nhập mã OTP hoặc sử dụng vân tay. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ tin tặc chiếm đoạt tài khoản bằng cách đánh cắp mật khẩu.

Thứ hai, mã hóa dữ liệu nhạy cảm, bảo mật đám mây:Mã hóa giúp bảo vệ dữ liệu ngay cả khi bị đánh cắp. SMEs nên sử dụng các giao thức mã hóa mạnh để bảo vệ dữ liệu trong quá trình truyền tải. Điều này đảm bảo rằng ngay cả khi hacker có được dữ liệu, chúng cũng không thể sử dụng được.

Bên cạnh đó, các giải pháp bảo mật dựa trên đám mây như Microsoft Azure, Google Cloud hoặc AWS cũng cung cấp các công cụ bảo vệ dữ liệu mạnh mẽ với chi phí hợp lý. SMEs có thể tận dụng các dịch vụ này để triển khai bảo mật hiệu quả mà không cần đầu tư vào hạ tầng phần cứng đắt đỏ.

Thứ ba, đào tạo nhân viên về bảo mật dữ liệu: Nhân viên là mắt xích quan trọng trong hệ thống bảo mật của doanh nghiệp. Doanh nghiệp nên tổ chức các khóa đào tạo định kỳ về an ninh mạng, hướng dẫn nhân viên nhận diện các dấu hiệu của email lừa đảo, cách sử dụng mật khẩu mạnh và các biện pháp bảo mật cá nhân. Một nhân viên có hiểu biết tốt về bảo mật sẽ giúp giảm nguy cơ rò rỉ thông tin.

Thứ tư, xây dựng kế hoạch ứng phó sự cố:Doanh nghiệp cần có kế hoạch cụ thể để đối phó với các sự cố bảo mật, bao gồm các bước phản ứng ngay lập tức, thông báo cho khách hàng và báo cáo cho cơ quan chức năng. Một kế hoạch ứng phó sự cố tốt sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu tổn thất và phục hồi nhanh hơn sau các cuộc tấn công.

Có thể thấy, hiện nay, bảo vệ dữ liệu không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn là chiến lược kinh doanh quan trọng giúp doanh nghiệp duy trì lợi thế cạnh tranh. Đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam cũng vậy. Đặc biệt, với việc Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân có hiệu lực từ tháng 7/2023, những quy định về việc quản lý và bảo vệ dữ liệu khách hàng ngày càng khắt khe hơn.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong việc triển khai các biện pháp tuân thủ do thiếu nhân lực, tài chính và sự hỗ trợ từ các cơ quan liên quan, đặc biệt là SMEs.

Trong thời gian “chờ” những hướng dẫn, giải pháp cụ thể để thực hiện hiệu quả Nghị định 13 và Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân chính thức được thông qua, các doanh nghiệp cần có chiến lược thích ứng linh hoạt.

SMEs cần thay đổi tư duy từ “đối phó” sang “phòng ngừa”, chủ động đầu tư vào các biện pháp bảo mật phù hợp với khả năng tài chính của mình.

Một doanh nghiệp nhỏ nhưng có hệ thống bảo mật chặt chẽ sẽ tạo được niềm tin với khách hàng, đối tác và cơ quan quản lý. Việc kết hợp công nghệ bảo mật tiên tiến với đào tạo nhân viên không chỉ giúp SMEs nâng cao khả năng chống chịu trước các rủi ro mạng mà còn tạo ra một môi trường kinh doanh an toàn, bền vững.

Doanh nghiệp Việt trước bài toán bảo vệ dữ liệu cá nhân Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân có hiệu lực từ ngày 1/7/2023 đã tạo ra một khung pháp lý quan trọng, ...

Doanh nghiệp, người lao động cần làm gì để bảo vệ dữ liệu cá nhân? Trong những năm gần đây, vấn nạn đánh cắp, mua bán trái phép dữ liệu cá nhân đang trở thành một thách thức nghiêm trọng ...

“Cơn lốc” AI “càn quét” ngành xử lý dữ liệu Sự phát triển nhanh chóng của AI đang đặt ra câu hỏi lớn: “Liệu AI có thực sự là mối đe dọa đối với thị ...