Xuất khẩu gạo đóng vai trò chủ đạo trong thương mại song phương Việt Nam – Philippines

29/11/2022 17:02 Tư vấn chính sách Nguyễn Huyền
Xuất khẩu gạo của Việt Nam chủ yếu vào châu Á và tại khu vực Đông Nam Á có 3 thị trường truyền thống là Indonesia, Malaysia và Philippines. Trong đó, Philippines là thị trường chủ lực với khoảng trên dưới 2,5 triệu tấn/năm, chiếm 45% tổng khối lượng gạo xuất khẩu của cả nước.

Xuất khẩu gạo của Việt Nam sang các thị trường truyền thống vào thập niên trước luôn chiếm khối lượng lớn, nhưng khi chính phủ các nước này chủ trương tăng sản xuất nội địa đảm bảo an ninh lương thực, thì xuất khẩu gạo sang Indonesia và Malaysia sụt giảm, nhưng riêng thị trường Philippines lại tăng trưởng mạnh mẽ.

Lượng xuất khẩu gạo tại các thị trường truyền thông biến động mạnh

Theo số liệu thống kê Tổng cục Hải quan Việt Nam, 10 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu gạo sang Indonesia đạt 56.851 tấn, trị giá 27,620 triệu USD, tăng 4,91% về lượng và 4,09% về kim ngạch, chiếm 0,93%/ tổng lượng xuất khẩu của cả nước.

Xuất khẩu gạo sang Malaysia đạt 396.263 tấn, trị giá hơn 179,888 triệu USD, tăng 57,21% về lượng và tăng 44,03% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước, chiếm 6,51%/tổng lượng xuất khẩu cả nước.

Riêng thị trường Philippines đạt cao nhất với 2,739 triệu tấn gạo, với hơn 1,266 tỷ USD, chiếm tỷ lệ 45,02%/tổng lượng gạo xuất khẩu cả nước, tăng 30,84% về khối lượng và tăng 18,39% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2021.

Trong khi 10 năm trước (năm 2011), xuất khẩu gạo sang Indonesia đạt 1,883 triệu tấn, trị giá 1,02 tỷ USD, trong thời gian này xuất khẩu gạo sang Malaysia đạt mức cao 530.433 tấn, trị giá 292,092 triệu USD, Philippines đạt 975.144 tấn, trị giá 476,32 triệu USD.

Đến năm 2021, xuất khẩu gạo sang Indonesia giảm còn 67.194 tấn, trị giá 32,95 triệu USD, giảm 96,43% về lượng và giảm 96,76% về kim ngạch so với năm 2011. Trong thời gian này, xuất khẩu gạo sang Malaysia đạt 286.308 tấn, trị giá 141,86 triệu USD, giảm 46,02% về lượng và giảm 51,43% về kim ngạch so với năm 10 năm trước. Hiện nay Malaysia đã cho tư nhân nhập khẩu gạo nhưng Cơ quan thu mua Lương thực Malaysia (Bernas) vẫn giữ quyền nhập khẩu gạo.

Năm 2021, xuất khẩu gạo sang Philippines tăng trưởng đáng kể, đạt 2,455 triệu tấn, trị giá 1,251 tỷ USD, tăng gấp 2,51 lần về lượng và tăng 2,62 lần về kim ngạch so với năm 2011. Sau 10 năm, xuất khẩu sang Indonesia và Malaysia giảm mạnh nhưng Philippines làm tăng gấp 2,5 lần.

Ông Trương Thanh Phong - nguyên Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết từ năm 2008 - 2012 là giai đoạn xuất khẩu gạo của Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ vào các thị trường tập trung nhờ 3 lợi thế: Một là điều kiện giao nhận gần; hai là cái chất lượng gạo người dân ở các nước này đã quen với chất lượng gạo luôn tươi mới của Việt Nam; ba là lợi thế về Hiệp định Thương mại tự do nội khối.

Đặc biệt vào năm 2012 là năm xuất khẩu gạo đạt kỷ lục với 7,72 triệu tấn, trong đó 3 thị trường truyền thống đạt 2,807 tấn, chiếm 36,36%/tổng lượng gạo xuất khẩu cả nước. Cụ thể: Xuất khẩu sang Indonesia đạt 929.905 tấn, Malaysia đạt 764.692 tấn và Philippines đạt đạt 1,112 triệu tấn.

Nhiều năm qua, Chính phủ Philippines đã cho phép tư nhân nhập khẩu gạo nên không phụ thuộc vào hợp đồng chính phủ, hiện nước này vẫn là thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, do gạo Việt Nam đáp ứng được thị hiếu của người tiêu dùng và đây cũng là thị trường truyền thống.

Trước đây xuất khẩu gạo phụ thuộc vào các thị trường tập trung và các hợp đồng chính phủ, giờ đây chính sách nhập khẩu của các nước có xu hướng mở và đa dạng hóa thị trường. Do không thể dựa dẫm vào các hợp đồng tập trung buộc doanh nghiệp phải nhạy bén nắm bắt tình hình, thay đổi phương thức mua bán và quan hệ thị trường.

“Doanh nghiệp muốn chinh phục thị trường phải đặt vấn đề chất lượng lên hàng đầu, kế đến là uy tín của doanh nghiệp và sau đó mới đến giá cả. Mỗi thời kỳ thị trường sẽ khác đi, để thích nghi đòi hỏi người sản xuất và doanh nghiệp phải có sự thay đổi. Trước đây chúng ta có cái gì thì bán cái đấy, còn bây giờ phải bán theo đòi hỏi của thị trường.

Trong khi gạo thơm của Thái Lan cũng chỉ có một vài loại như gạo thơm Hom Mali, còn gạo thơm của Việt Nam có đến mười mấy loại nên phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng, gạo thơm của Việt Nam không thua gì gạo thơm của Thái Lan nhưng nhờ sự đa dạng và có giá cả cạnh tranh nên người mua có nhiều sự lựa chọn, giúp gạo Việt Nam ngày càng chiếm ưu thế trên thị trường xuất khẩu” nguyên Chủ tịch VFA nói.

Xuất khẩu gạo đóng vai trò chủ đạo trong thương mại song phương Việt Nam – Philippines
Gạo thơm của Việt Nam ngày càng đa dạng đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng

Còn theo ông Nguyễn Văn Đôn – Giám đốc Công ty TNHH Việt Hưng, một doanh nghiệp lão làng trong ngành gạo thì từ năm 2008 - 2012 là giai đoạn Việt Nam xuất khẩu gạo rất tốt vào ba thị trường truyền thống của Việt Nam là Philippines, Indonesia và Malaysia, có năm giá gạo xuất khẩu lên gần 1.000 USD/tấn.

Nhưng thời gian sau Indonesia và Malaysia giảm nhập khẩu gạo do họ chủ trương tự túc lương thực, và 10 tháng đầu năm nay, xuất khẩu gạo sang Indonesia chỉ đạt 56.851 tấn, tuy nhiên có thông tin “Xứ sở nghìn đảo” đang chuẩn bị nhập khẩu thêm 500.000 tấn gạo cho dự trữ năm 2023.

Bên cạnh, Chính phủ Indonesia vẫn muốn chủ động đảm bảo an ninh lương thực nên Cơ quan Hậu cần Quốc gia (Bulog) vẫn nắm quyền nhập khẩu gạo theo hợp đồng chính phủ.

Thương mại song phương Việt Nam – Philippines tăng trưởng tốt nhờ mặt hàng gạo

Năm 2019, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hai nước đạt 5,307 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu vào Philippines đạt 3,729 tỷ USD, riêng mặt hàng gạo đạt 2,132 triệu tấn, trị giá 884,947 triệu USD.

Năm 2020, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 5,303 tỷ USD, trong đó, Việt Nam xuất khẩu sang Philippines đạt 3,549 tỷ USD, mặt hàng gạo đạt 2,218 triệu tấn, trị giá hơn 1,056 tỷ USD, so với năm 2019 tăng 4,07% về lượng và tăng 19,36% về trị giá do giá gạo xuất khẩu tăng.

Năm 2021, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của hai nước đạt 6,978 tỷ USD, cao nhất so với nhiều năm về trước. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu sang Philippines đạt 4,573 tỷ USD, riêng mặt hàng gạo đạt 2,455 triệu tấn, trị giá 1,251 tỷ USD, tăng 10,65% về lượng và tăng 18,45% về kim ngạch so với năm 2020.

Trong 10 tháng đầu năm 2022, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 2 nước đạt 6,646 tỷ USD, bình quân đạt trên 600 triệu USD/tháng, riêng xuất khẩu gạo đạt 2,739 triệu tấn, trị giá hơn 1,266 tỷ USD, tăng 30,84% về khối lượng và tăng 18,39% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2021.

Còn 3 tháng nữa mới hết năm 2022, có khả năng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 2 nước đạt 8,5 tỷ USD. Với đà tăng trưởng thương mại như hiện nay rất có thể thương mại song phương hai nước sẽ đạt mốc 10 tỷ USD trước năm 2026.

Trong chuyến thăm và làm việc tại Philippines vừa qua, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã hội kiến với Tổng thống Philippines Ferdinand Romualdez Marcos và ông cám ơn Việt Nam đã luôn là nguồn cung cấp gạo ổn định, giúp Philippines đảm bảo an ninh lương thực trong bối cảnh khủng hoảng an ninh lương thực toàn cầu.

Năm 2026, Việt Nam và Philippines kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và hai nước đã xác định đưa thương mại song phương đạt 10 tỷ USD theo hướng cân bằng. Việt Nam sẽ tiếp tục làm tốt thương mại về nông sản, đảm bảo cung cấp gạo với số lượng lớn, ổn định, với giá cả hợp lý, sẵn sàng nhập khẩu các sản phẩm Philippines có thế mạnh để cân bằng cán cân thương mại trong bối cảnh Philippines đang nhập siêu từ Việt Nam.

Các tin khác

Truyền thông hiện đại trong phòng chống tác hại thuốc lá

Truyền thông hiện đại trong phòng chống tác hại thuốc lá

Chúng ta phải đa dạng hoá các nền tảng truyền thông, điều này phụ thuộc vào mỗi phóng viên và từng cơ quan báo chí. Đơn cử, Tạp chí Lao động và Công đoàn đã mở ra nhiều cách thức làm truyền thông rất hay và hiệu quả khi sử dụng các công cụ truyền thông hiện đại từ chuyển đổi số.
Hồ sơ, trình tự mua nhà ở xã hội hơn 800 triệu đồng/căn ngay trung tâm Đà Nẵng

Hồ sơ, trình tự mua nhà ở xã hội hơn 800 triệu đồng/căn ngay trung tâm Đà Nẵng

Sở Xây dựng TP. Đà Nẵng đã thông báo về việc mở bán nhà ở xã hội tại Khối nhà A, B thuộc dự án Chung cư cho người thu nhập thấp tại khu dân cư An Trung 2 với số lượng 633 căn.
Thông qua Nghị quyết về nhà ở xã hội: Đột phá chính sách, mở lối an cư cho người lao động

Thông qua Nghị quyết về nhà ở xã hội: Đột phá chính sách, mở lối an cư cho người lao động

Ngày 29/5, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm cơ chế đặc thù phát triển nhà ở xã hội, với 96,44% đại biểu tán thành. Nghị quyết có hiệu lực 5 năm, hứa hẹn gỡ bỏ rào cản, khơi thông nguồn lực, mang cơ hội nhà ở ổn định đến hàng triệu người lao động, cán bộ, công chức, viên chức trên cả nước.
Kỳ vọng về một “cú hích” cho nhà ở xã hội

Kỳ vọng về một “cú hích” cho nhà ở xã hội

Việc đảm bảo chỗ ở ổn định cho người dân, đặc biệt là người lao động thu nhập thấp và công nhân tại các khu công nghiệp, luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế - xã hội. Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội ra đời với kỳ vọng lớn, song thực tế triển khai vẫn còn nhiều điểm nghẽn cần tháo gỡ.
Prudential ra mắt sản phẩm bảo hiểm liên kết chung PRU-Bảo Vệ Tối Đa

Prudential ra mắt sản phẩm bảo hiểm liên kết chung PRU-Bảo Vệ Tối Đa

Theo Prudential, đây là giải pháp bảo hiểm nhân thọ trọn đời với giá trị bảo vệ được tối ưu hóa trên phí đóng đáp ứng khả năng tài chính, giúp khách hàng chủ động lên kế hoạch bảo vệ và tích lũy dài hạn.
Vinh danh 23 tác phẩm xuất sắc đạt Giải Báo chí về Bảo hiểm năm 2024

Vinh danh 23 tác phẩm xuất sắc đạt Giải Báo chí về Bảo hiểm năm 2024

Ngày 15/04/2025, Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (IAV) đã tổ chức lễ trao Giải Báo chí về Bảo hiểm năm 2024 và chính thức phát động Giải Báo chí về Bảo hiểm năm 2025. Giải Đặc biệt đã được trao cho tác phẩm Ngành bảo hiểm và câu chuyện chữa lành “vết thương” niềm tin (tác giả Hương Giang - Thời báo Ngân hàng).
Quảng Bình sẽ có 11.300 căn hộ nhà ở xã hội cho người lao động vào năm 2030

Quảng Bình sẽ có 11.300 căn hộ nhà ở xã hội cho người lao động vào năm 2030

Theo kế hoạch của tỉnh Quảng Bình, mục tiêu giai đoạn từ năm 2026 - 2030, sẽ hoàn thành việc đầu tư xây dựng 11.300 căn hộ cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp.
Kỳ 2: Vững tài chính để “an cư lạc nghiệp”

Kỳ 2: Vững tài chính để “an cư lạc nghiệp”

Trong kỳ trước, chúng ta đã cùng nhau nhìn nhận tầm quan trọng của việc xác định những yếu tố cần cân nhắc trước khi đưa ra quyết định mua NOXH. Kỳ này, chúng tôi sẽ đi sâu vào vấn đề cốt lõi làm thế nào để mỗi người lao động có thể quản lý tài chính một cách hiệu quả, từng bước tích lũy để biến giấc mơ sở hữu NOXH thành hiện thực.
Kỳ 1: "Có một nơi để về" - Ước mơ giản dị với lo lắng nhiều điều

Kỳ 1: "Có một nơi để về" - Ước mơ giản dị với lo lắng nhiều điều

Với bao nhiêu người trong chúng ta, sau một ngày làm việc vất vả, điều mong mỏi nhất là được trở về một nơi gọi là nhà. Một căn phòng trọ chật hẹp, ẩm thấp hay một góc nhỏ trong căn nhà thuê đông đúc, chỉ là nơi ta ngả lưng. Sâu thẳm trong tim, ai cũng ấp ủ giấc mơ về một mái nhà của riêng mình, nơi ta thực sự thuộc về, nơi con cái có không gian vui chơi, vợ chồng an tâm vun đắp hạnh phúc….
Agribank tài trợ xây dựng Trường Mầm non xã Đồng Phong (Ninh Bình)

Agribank tài trợ xây dựng Trường Mầm non xã Đồng Phong (Ninh Bình)

Lễ khởi công xây dựng Trường Mầm non xã Đồng Phong, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình là công trình trọng điểm chào mừng Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030 tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) tham gia tài trợ 07 tỷ đồng, cùng với nguồn vốn của địa phương để xây dựng trường.
Doanh nghiệp tăng lương thưởng, người lao động ở Huế phấn khởi đón Tết

Doanh nghiệp tăng lương thưởng, người lao động ở Huế phấn khởi đón Tết

Mặt bằng chung năm nay, mức tiền lương, tiền thưởng Tết ở các khối doanh nghiệp có tăng hơn so với năm 2024. Nhiều công ty nhận được nhiều đơn hàng, hoạt động sản xuất, kinh doanh khởi sắc nên lương thưởng Tết cho người lao động khấm khá hơn.
Những chuyến tàu, xe công đoàn an toàn

Những chuyến tàu, xe công đoàn an toàn

Những mùa Tết Nguyên đán gần đây, các cấp công đoàn đã tổ chức nhiều chuyến xe - chuyến tàu công đoàn đưa NLĐ làm ăn xa về quê ăn Tết. Không chỉ bảo đảm an toàn tuyệt đối, các chuyến xe - chuyến tàu đó còn mang lại cảm giác ấm áp, tràn đầy tình người. Mùa Tết Ất Tỵ tiếp tục sẽ có nhiều những chuyến xe - chuyến tàu như vậy.
Ninh Thuận: Công đoàn mang 'Tết ấm' đến người lao động

Ninh Thuận: Công đoàn mang 'Tết ấm' đến người lao động

Trong không khí rộn ràng chào đón Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Công đoàn các Khu công nghiệp tỉnh Ninh Thuận đã tổ chức chương trình "Tết sum vầy – Xuân ơn Đảng" đầy ý nghĩa vào ngày 18/1. Đây là hoạt động thiết thực, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của tổ chức Công đoàn đối với đoàn viên, người lao động, đặc biệt là những hoàn cảnh khó khăn, giúp họ đón Tết cổ truyền ấm áp.
Tết sum vầy - Xuân ơn Đảng ở Quảng Ngãi: Ấm áp, sẻ chia yêu thương

Tết sum vầy - Xuân ơn Đảng ở Quảng Ngãi: Ấm áp, sẻ chia yêu thương

Trong không khí rộn ràng của những ngày giáp Tết, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức Chương trình "Tết sum vầy - Xuân ơn Đảng" và Chợ Tết Công đoàn năm 2025, mang đến niềm vui, sự ấm áp và những món quà ý nghĩa cho hàng nghìn đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) trên địa bàn tỉnh.
Vì sao hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa 12 tháng và không bảo lưu thời gian đã đóng trên 144 tháng?

Vì sao hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa 12 tháng và không bảo lưu thời gian đã đóng trên 144 tháng?

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là loại hình bảo hiểm ngắn hạn, tính chia sẻ rủi ro cao, việc chi trả trợ cấp thất nghiệp (TCTN) nhằm hỗ trợ một phần thu nhập cho người lao động (NLĐ) khi gặp rủi ro về việc làm nên cần khống chế thời gian hưởng TCTN tối đa là 12 tháng và không bảo lưu đối với thời gian đóng BHTN trên 144 tháng, góp phần đảm bảo an toàn Quỹ BHTN.
Làm việc đến khi về hưu thì bảo hiểm thất nghiệp có còn được hưởng?

Làm việc đến khi về hưu thì bảo hiểm thất nghiệp có còn được hưởng?

Không ít người lao động (NLĐ) đang băn khoăn, nếu làm việc cho đến khi nghỉ hưu, chưa từng nhận bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) thì khoản tiền đã đóng BHTN sẽ thế nào? NLĐ có được hưởng trợ cấp thất nghiệp hay không?
Thưởng Tết ở công ty đông công nhân lao động nhất ở TP. HCM

Thưởng Tết ở công ty đông công nhân lao động nhất ở TP. HCM

Với tư tưởng luôn tìm cách làm lợi nhất cho người lao động, những năm qua, BCH CĐCS Công ty PouYuen luôn thương lượng, kí thỏa ước lao động tập thể với ban giám đốc công ty với nhiều điều khoản có lợi cho người lao động.
Giá xăng dầu trong nước đồng loạt tăng

Giá xăng dầu trong nước đồng loạt tăng

Ngày 9/1/2025, Liên Bộ Công Thương - Tài chính điều chỉnh tăng giá xăng dầu trong nước lên trên 21.000 đồng/lít.
Người lao động trăn trở về mức hưởng trợ cấp thất nghiệp

Người lao động trăn trở về mức hưởng trợ cấp thất nghiệp

Người lao động quan tâm tới việc đề xuất tăng mức hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN) nhằm tạo điều kiện hỗ trợ người lao động có cuộc sống tối thiểu khi mất việc làm, thất nghiệp.
Doanh nghiệp chăm lo thiết thực, thưởng Tết cao, người lao động phấn khởi

Doanh nghiệp chăm lo thiết thực, thưởng Tết cao, người lao động phấn khởi

Tết Nguyên đán này, các doanh nghiệp và tổ chức Công đoàn trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa sẽ chăm lo chu đáo cho NLĐ bằng những món quà Tết, khoản thưởng xứng đáng. Qua đó, vun đắp thêm tình cảm gắn bó và động viên NLĐ.
Xem thêm
Phiên bản di động