Tâm điểm Chứng khoán: “Dòng tiền yếu như hiện tại, cơ hội không dành cho tất cả”

Từ trái qua: Ông Bùi Văn Huy, ông Nguyễn Việt Quang, ông Tô Quốc Bảo

P/E 13 lần chưa hẳn đã thấp

(Ông Bùi Văn Huy, Giám đốc Môi giới Công ty Chứng khoán TP.HCM - HSC)

Chứng khoán cũng là một kênh đầu tư trong số nhiều kênh đầu tư khác và không phải lúc nào cũng thuận lợi. Khi bối cảnh xấu đi, việc hạ tỷ trọng phân bổ vào chứng khoán và tăng tỷ trọng với các loại tài sản an toàn hơn là hoàn toàn hợp lý. Do đó, ở thời điểm hiện tại, trước tiên nhà đầu tư nên xem xét lại tỷ trọng tài sản của mình vào kênh cổ phiếu đã hợp lý hay không.

Còn đối với riêng kênh chứng khoán, ở thời điểm hiện tại, vẫn nên giữ một thái độ cân bằng và thận trọng nhất định. Chưa có gì cần phải quá vội vàng và luôn ưu tiên quản trị rủi ro trong thị trường giá xuống.

Đương nhiên, chứng khoán trong dài hạn luôn là kênh đầu tư hấp dẫn, nhà đầu tư còn ở lại thị trường lúc này cần có tư duy dài hạn, hướng về các cổ phiếu giá trị và ít bị ảnh hưởng khi chu kỳ kinh tế không thuận lợi.

Trong thị trường giá xuống, đắt hay rẻ chỉ mang tính chất tương đối. Đặc biệt đối với thị trường Việt Nam, tỷ trọng các cổ phiếu chu kỳ là rất lớn. Do đó việc P/E 13 lần ở thời điểm hiện tại chưa hẳn đã thấp. Khi vĩ mô, nền kinh tế bất lợi, việc các doanh nghiệp có duy trì được lợi nhuận hay không là câu hỏi rất quan trọng.

Như tôi đã nêu ở ý trên, nhà đầu tư dài hạn có thể tham gia khi định giá ở nhiều cổ phiếu có thể nói đã ở mức thấp và hợp lý. Tuy nhiên, nhà đầu tư nên giữ thái độ cân bằng và thận trọng nhất định. Duy trì tỷ trọng cổ phiếu ở mức vừa phải và chưa vội tăng tỷ trọng khi thị trường có dấu hiệu cải thiện rõ ràng.

Đối với thanh khoản thấp, cá nhân tôi luôn nhìn nhận ở các điểm sau:

Thứ nhất, tài khoản nhà đầu tư thua lỗ nặng và giảm margin. Mức độ giảm khoảng 20% của chỉ số VN-INdex từ đỉnh không phản ánh đầy đủ mức độ sát thương của đợt giảm. Nhiều cổ phiếu giảm 50-80% từ đỉnh. Nếu dùng margin, nhiều nhà đầu tư thua lỗ 80-90% tài khoản là không hiếm. Vốn thực và dòng vốn margin đều suy giảm sau thời gian qua. Nhà đầu tư muốn vay margin trở lại cũng không đủ tài sản đối ứng. Nguyên nhân này cải thiện khi thị trường ổn định lại.

Thứ hai, siết chặt thị trường trái phiếu, một số doanh nghiệp mua lại trái phiếu trước hạn. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp không tìm ra nguồn cân đối. Từ thực tế nghề nghiệp, cá nhân tôi thấy nhiều cổ đông lớn của nhiều doanh nghiệp lớn tìm nguồn vay thế chấp cổ phiếu thay thế để bù vào. Nhiều nhóm sẵn sàng chấp nhận mức lãi suất cao hơn, mặt bằng lãi suất làm deal cũng tăng trong thời gian qua. Nguyên nhân này cải thiện khi doanh nghiệp cân được nguồn, theo tôi cần 2-3 quý.

Thứ ba, dòng tiền trở lại sản xuất kinh doanh và chuyển kênh đầu tư khi thị trường chứng khoán không thuận lợi. Nguyên nhân này cải thiện khi bối cảnh vĩ mô thuận lợi hơn và chứng khoán trở nên hấp dẫn.

Tôi vẫn luôn cho rằng dòng tiền luôn rất thông minh. Khi nào bối cảnh và môi trường đầu tư thuận lợi trở lại, dòng tiền sẽ sớm quay lại.

Thông tin hỗ trợ của ngành là nhà đầu tư sắp được giao dịch vào chiều ngày T+2. Theo thông tin tôi có, sau khi lấy ý kiến của các Thành viên lưu ký, có thể được triển khai trong tháng 8. Đây là thông tin tích cực, theo ước tính, thanh khoản có thể tăng 5-10% so với quy định hiện tại. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc dòng tiền mới sẽ chảy vào thị trường vì thông tin trên, đơn giản tăng vòng quay thêm một chút và cải thiện thêm sự linh hoạt cho nhà đầu tư.

Mùa kết quả kinh doanh đang đến gần cũng là một yếu tố đáng xem xét. Theo tôi KQKD quý 2 năm nay hầu hết nhóm ngành vẫn tăng trưởng tốt nhưng khó có đột biến cao vì nền so sánh quý 2/2021 vẫn còn cao. Do đó mùa KQKD quý 2/2022 dự kiến không phải quá nổi bật. Quý 3 và 4 năm 2021 mới chịu ảnh hưởng giãn cách.

Tuy nhiên tôi thấy có một số cổ phiếu hưởng lợi từ thị trường hàng hóa và chiến tranh Nga – Ukraine như Thủy sản, Hóa chất, Dầu khí, Phân bón,…khả năng sẽ có đột biến (tương tự như quý 1/2022). Mùa kết quả kinh doanh là cơ hội để thị trường phân hóa và có những câu chuyện riêng. Tuy nhiên chúng ta cũng không quên, nếu bối cảnh xấu, như mùa KQKD quý 1 – thị trường cũng đã suy yếu như thế nào.

Nếu không thủng đáy, nhiều nhóm ngành sẽ có cơ hội được phân hóa. Tuy nhiên cũng cần lưu ý với dòng tiền yếu như hiện tại, cơ hội (nếu có) sẽ không dành cho tất cả.

Thanh khoản không cải thiện thị trường rất khó có nhịp tăng mạnh

(Ông Nguyễn Việt Quang, Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội)

Dòng tiền đã rút khỏi thị trường rất nhiều và nếu thanh khoản không cải thiện thị trường rất khó có nhịp tăng mạnh. Hiện tại nút thắt khiến thanh khoản thấp như hiện tại là do: lãi suất ngân hàng tăng, chính sách tiền tệ thắt chặt, vấn đề lạm phát khiến nhiều nhà đầu tư lo ngại rủi ro và rút khỏi thị trường.

6 tháng đầu năm, CPI và lạm phát cơ bản đều thấp, tạo thuận lợi duy trì lạm phát thấp cả năm. Có thể đạt CPI bình quân năm 2021 dưới 3%, trong tầm kiểm soát của Chính phủ. Tuy nhiên, trong 6 tháng cuối năm thì rủi ro lạm phát sẽ có thể tăng cao trong bối cảnh lạm phát trên thế giới vẫn tăng cao sẽ có tác động gián tiếp tới nước ta, khi giá nhiều loại nguyên, nhiên, vật liệu tiếp tục ở mức cao như xăng dầu, gas, thép khiến giá hàng hoá nhập khẩu vào Việt Nam tăng. Tôi cho rằng việc tăng giá lương thực thực phẩm, nguyên vật liệu sẽ có tác động đến các nhóm ngành này trên thị trường chứng khoán và nhà đầu tư có thể theo dõi các nhóm ngành này để đầu tư ngắn và trung hạn.

Để tìm kiếm lợi nhuận trong bối cảnh hiện tại nhà đầu tư cần phân tích kỹ hơn về thị trường (vùng hỗ trợ mạnh, kháng cự mạnh), cơ bản về doanh nghiệp có tăng trưởng không, có thuộc ngành nghề đang hưởng lợi không, dòng tiền có tham gia tốt vào cổ phiếu không,…

Tôi cho rằng P/E đang ở mức 13 lần là mức định giá tương đối thấp so với mức P/E bình quân của thị trường là 15 lần trong quá khứ và gần tương đương với giai đoạn đỉnh sóng COVID lần thứ 1.

Do vậy, đây là giai đoạn nhà đầu tư có thể cân nhắc mua vào cổ phiếu có mức định giá hấp dẫn với nền tảng cơ bản tốt. Nhà đầu tư có thể cân nhắc mua dần theo từng giai đoạn với tiền mặt và không sử dụng margin cho mục tiêu nắm giữ dài hạn trên 1 năm.

Chỉ số giằng co biến động mạnh là không thể tránh khỏi

(Ông Tô Quốc Bảo, Trưởng nhóm Chiến lược thị trường Công ty Chứng khoán Dầu khí - PSI)

Trong bối cảnh thị trường rơi vào chu kỳ giảm dài hạn, việc thanh khoản giảm tương ứng là điều hết sức bình thường.

Trong giai đoạn 2020 – 2021, thị trường chứng khoán bùng nổ nhờ dòng tiền rẻ tới từ các nhà đầu tư F0. Tuy nhiên khi cơn sóng qua đi, cùng với đó là những nhịp điều chỉnh mạnh đã khiến các nhà đầu tư mới tham gia thị trường chịu nhiều tổn thương dẫn tới một lượng lớn dòng tiền đầu cơ rời bỏ thị trường để dồn tiền qua các kênh đầu tư tiết kiệm khác.

Trong ngắn hạn, thanh khoản thị trường chưa thể nóng trở lại khi chỉ số VN-Index vẫn đang tiếp tục trong trạng thái giằng co trước áp lực cản quanh 1.200 điểm. Thanh khoản hiện tại mang tính thực chất bền vững hơn khi dòng tiền đầu cơ rút ra cùng với đó là sự sụt giảm giao dịch tạo thanh khoản do các đội lái tạo ra sau hàng loạt vụ xử lý liên quan đến việc thao túng thị trường.

Do đó để có thể nhìn thấy những phiên giao dịch tỷ USD, chúng ta cần có thời gian để lấy lại niềm tin của các nhà đầu tư nhờ những yếu tố nội tại tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp cũng như số lượng các nhà đầu tư tiếp tục tăng lên.

Tâm lý chung trên thị trường hiện nay vẫn còn khá yếu và thiếu tính ổn định khi thị trường liên tục có những phiên giao dịch biến động mạnh đi cùng với thanh khoản vẫn ở mức rất thấp. Nhiều khả năng thị trường vẫn sẽ tiếp tục gặp áp lực điều chỉnh khi quay trở lại kiểm nghiệm vùng điểm 1.200.

Tuy nhiên với góc nhìn dài hạn hơn, thị trường sẽ hình thành được vùng tích lũy cứng khi mà tại vùng giá hiện tại, đa phần các doanh nghiệp đều đã được chiết khấu về vùng hấp dẫn bởi mức định giá P/E 13 lần (Hệ số giá trên lợi nhuận một cổ phiếu) tương đối thấp so với mức trung bình 10 năm trong bối cảnh đà phục hồi của nền kinh tế sau đại dịch vẫn đang được duy trì. Tốc độ tăng trưởng GDP trong Quý 2/2022 là 7,72%, là mức cao nhất trong hơn một thập kỉ qua cùng với đó là nhiều doanh nghiệp được dự báo có mức tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng trong quý này.

Các nhà đầu tư dài hạn về giá trị có thể bắt đầu giải ngân tại những nhịp điều chỉnh mạnh như phiên 30/6 vừa qua. Tuy nhiên với bối cảnh thị trường đang hình thành vùng tích lũy, việc chỉ số giằng co biến động mạnh là không thể tránh khỏi, vì vậy các nhà đầu tư nên cân nhắc chia việc giải ngân ra thành từng phần để tránh những yếu tố tâm lý tác động lớn mỗi khi thị trường có những nhịp biến động mạnh.

Về kết quả kinh doanh Quý 2, tôi cho rằng, hầu hết các doanh nghiệp niêm yết sẽ chứng kiến tăng trưởng dương. Trong đó, một số nhóm ngành được chúng tôi kỳ vọng sẽ có mức tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng là dầu khí, thủy sản, dệt may, bán lẻ hàng tiêu dùng, ngân hàng.

Cụ thể, nhóm doanh nghiệp thuộc ngành dầu khí sẽ chứng kiến tăng trưởng vượt trội nhờ hưởng lợi từ giá dầu cao. Ngành thủy sản, dệt may cũng sẽ ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực khi giá bán và số lượng đơn hàng xuất khẩu tăng mạnh. Bán lẻ hàng tiêu dùng được hưởng lợi khi nhu cầu tiêu dùng tăng lên cùng tăng trưởng kinh tế và xu hướng tiêu dùng “trả thù” của người dân sau khi bị kìm hãm trong 2 năm dịch bệnh. Ngành ngân hàng chứng kiến tăng trưởng tín dụng 6 tháng đầu năm đạt 8,51%, cao hơn cả mức tăng trưởng những năm trước dịch, hứa hẹn một mùa báo cáo tài chính rất đáng mong chờ.

Ở chiều ngược lại, các doanh nghiệp thuộc nhóm ngành xây dựng và vật liệu xây dựng có thể sẽ chứng kiến một mùa báo cáo tài chính ảm đạm Quý 2 này.

Ở thời điểm hiện tại, kết quả kinh doanh Quý 2 của các doanh nghiệp phần lớn đã được phản ánh vào giá cổ phiếu do ít có những yếu tố bất ngờ và tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp gần như đã được các chuyên gia dự báo từ trước. Nhóm doanh nghiệp hoạt động trong những ngành thiết yếu, ít bị ảnh hưởng bởi yếu tố lạm phát và chu kỳ bao gồm các doanh nghiệp sản xuất và phân phối điện, nước sẽ vẫn giữ được giá cổ phiếu tương đối ổn định hoặc có thể vượt trội hơn so với thị trường.