Nắm cơ hội, xuất khẩu cà phê sang Vương quốc Anh tăng mạnh

Doanh số bán cà phê rang xay và cà phê đặc sản đang tăng lên ở thị trường Anh - Ảnh minh họa

Cà phê là một trong 13 mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam. Ngành cà phê đóng góp khoảng 3% GDP cả nước, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho trên 600.000 hộ nông dân.

Khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA) có hiệu lực, ngành cà phê Việt Nam nắm ngay cơ hội để thêm bứt phá ở một thị trường nhiều tiềm năng.

Theo số liệu từ Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC), năm 2021, tổng nhập khẩu cà phê vào Vương quốc Anh đạt 203,38 nghìn tấn, trị giá 945,56 triệu USD. Giá nhập khẩu bình quân cà phê vào Anh đạt mức 4.649 USD/tấn, tăng 7,5% so với năm 2020. Châu Á (bao gồm Việt Nam) chỉ mới cung cấp cho thị trường Anh khoảng 90 triệu tấn/năm.

Năm 2022, doanh thu cà phê ở thị trường Anh ước đạt 8,8 tỉ USD vào. Dự kiến thị trường Anh tăng trưởng khoảng 11%/năm trong giai đoạn từ nay đến năm 2025.

Nhanh chóng nắm cơ hội

Số liệu thống kê hàng tháng từ Tổng cục Hải quan cho thấy, diễn biến xuất khẩu cà phê sang thị trường Anh quốc qua từng tháng có sự tăng, giảm thất thường. Song, khi cộng dồn 6 tháng xuất khẩu cà phê sang thị trường Anh Quốc tăng 2,01 lần về lượng và tăng 2,38 lần về kim ngạch so với cùng kỳ.

Tháng 1/2022, xuất khẩu cà phê sang Anh Quốc đạt 1.165 tấn, trị giá 6,694 triệu USD, sang tháng 2 tăng lên 8.169 tấn, đạt kim ngạch 16 triệu USD, tăng gấp 7 lần về lượng và tăng 2,38 lần về kim ngạch so với tháng trước đó. Tuy nhiên, sang tháng 3, giảm 72,27% về lượng và giảm 67,81% về kim ngạch, đạt 2.265 tấn, với 5,143 triệu USD.

Qua tháng 4/2022, xuất khẩu cà phê sang Anh đạt 2.137 tấn, với 4,563 triệu USD, giá xuất khẩu trung bình 2.137 USD/tấn. Khối lượng cà phê xuất khẩu trong tháng 5 đạt 4.622 tấn, trị giá 9,245 triệu USD, và tháng 6/2022, đạt 1.135 tấn, trị giá 2,357 triệu USD.

Cộng dồn 6 tháng đầu năm, xuất khẩu cà phê sang Anh Quốc đạt 30.609 tấn, với 61,910 triệu USD, tăng 2,01 lần về lượng và tăng 2,38 lần về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2021.

Theo Cục Xuất nhập khẩu (XNK) - Bộ Công Thương, có được kết quả này là nhờ các doanh nghiệp nhanh chóng tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do UKVFTA. Bởi theo cam kết của UKVFTA, sau 6 năm kể từ khi UKVFTA có hiệu lực, Anh Quốc sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với 99,2% số dòng thuế, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.

Song, điểm cần lưu ý là cà phê nhập khẩu vào Anh chủ yếu từ các nước trong khối EU như Ý, Pháp, Thụy Sĩ…; những nước này mua cà phê của Việt Nam sau đó chế biến và đóng gói, xuất khẩu vào Anh với nhãn mác của công ty họ.

Cần làm nhiều hơn nữa

Có một thực tế, dù là nước xuất khẩu cà phê nhân lớn thứ hai sau Brazil, nhưng Việt Nam chưa có thương hiệu cà phê thành phẩm nào nổi bật nên chưa có được vị trí xứng tầm là nước xuất khẩu cà phê lớn trên thế giới.

Do vậy, các doanh nghiệp Việt Nam cần nhanh chóng tận dụng cơ hội từ UKVFTA mang lại.

Theo chuyên gia ngành hàng cà phê, cà phê nhân Robusta của Việt Nam đa phần có chất lượng thấp, và cạnh tranh về giá đã không còn phù hợp. Để đáp ứng nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng Anh cũng như muốn thâm nhập sâu hơn vào thị trường này, doanh nghiệp cần đầu tư sản xuất cà phê Arabica chất lượng cao từ những vùng trồng quy mô nhỏ, nhưng phải có năng lực quản trị, truy xuất nguồn gốc và phát triển bền vững hơn.

Đồng thời tích cực chủ động xây dựng và phát triển quan hệ đối tác với các nhà phân phối lớn trên toàn cầu, và chủ động được công nghệ bảo quản, vận chuyển nông sản bằng đường biển; sử dụng tốt chính sách tín dụng ưu đãi và dịch vụ đánh giá, xác minh tín nhiệm của khách hàng của các ngân hàng Anh.

Về khẩu vị, người Anh có truyền thống uống nhiều cà phê hòa tan hơn so với các nước châu Âu, nhưng không uống đậm đặc như cà phê đen của Việt Nam. Hiện nay doanh số bán cà phê rang xay và cà phê đặc sản đang tăng lên ở thị trường Anh.

Ngoài ra, người dân Anh có thói quen đọc thông tin trên bao bì rất kỹ để xác định xem sản phẩm có thành phần gây dị ứng không, được pha chế như thế nào, có đạt các tiêu chí ESG (môi trường, xã hội và quản trị) không. Các nhà phân phối sẽ ưa chuộng sản phẩm vừa phù hợp thị hiếu tiêu dùng, vừa có bao bì đẹp.

“Marketing được cho là thách thức lớn nhất đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Vì vậy, để tiếp cận thị trường Anh một cách thuận lợi hơn nữa, doanh nghiệp cần đầu tư hoạt động marketing một cách thỏa đáng, nếu cần nên thuê chuyên gia của nước Anh có trình độ cao xây dựng chiến lược tiếp thị, và truyền tải những thông điệp đầy tính sáng tạo để hấp dẫn người tiêu dùng Anh”, một chuyên gia trong lĩnh vực xuất khẩu cà phê khuyến nghị.

Để hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu nói chung và doanh nghiệp ngành cà phê nói riêng mở rộng thị phần tại Anh, trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ đẩy mạnh công tác thường xuyên hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam kết nối với các doanh nghiệp nhập khẩu của Anh và Ireland.